11.desember 2024
Hvagar fór Jesus, tá ið jólamaðurin steig fram
”Og orðið varð hold og tók búgv okkara millum, og vit skoðaðu dýrd
hansara, dýrd, sum einborin sonur hevur frá faðir sínum, fulla av náði og
sannleika. ”
Jóh.1,14
David Marshall
Eg var bara trý ára gamal, tá ið eg gjøgnumskoðaði lygisøguna um
jólamannin. Ikki so at skilja, at eg var eitt undurbarn. Hin tjúkki maðurin,
sum lúrdi seg inn á kamar mítt og legði eitt koddaver við nógvum
áhugaverdum í við song mína, var uttan iva pápi mín. Sjálvt í myrkri!
Sum fimm ára gamal var eg so púra vónsvikin av jólamanninum. Býurin,
har vit plagdu at keypa til jóla, var yvirfloymdur av reyðklæddum,
vattskeggjutum, posaberandi, herðabreiðum mannfólki. Fyrstu ferð, eg
kom í nánd av einum teirra, var hann í holt við at stjala pungin frá einari
konu, sum var farin til handils. Mamma mín syrgdi fyri, at hann varð
handtikin.
Ta søguna gloymdi eg ikki. Í skúlanum sat lærarin og segði frá tí gomlu,
ævigt ungu søguni um Jesus, hirðarnar, fjósið, stjørnuna, teir vísu
menninar og gávurnar, teir bóru, gull, roykilsi og myrru. Brádliga legði
hann afturat: ”Og um tit nú eru fitt og góð, fer jólamaðurin heilt vist at
geva tykkum nakrar jólagávur...”
Tað varð ov mikið fyri meg. Eg fór at siga frá tí tjóvska jólamanninum.
Vinmenn mínir vórðu skelkaðir, teir grótu, alt var ein hurlivasi og øsing –
og vit vóru enntá bara dreingir í flokkinum. - Lærarin gjørdist í øðini:
”Marshall, tú skalt bara vága tær!”
Ein av vinmonnum mínum bjargaði mær við einum spurningi, sum fekk
bæði læraran og allan flokkin at tagna: ”Tygum lærarin, hvat hendi við
Jesusi, tá ið jólamaðurin steig fram?” Lærarin visti einki at svara.
Men svarið er hetta: Hann varð gloymdur. Eitt skelti við áskriftini: ”Einki
rúm er eftir” varð hongt uppi yvir tí gongustjørnuni, hann kom at frelsa.
Og tann tíðin á árinum, tey kristnu kalla ”adventstíðin”, verður mest av
øllum ein ”forbrúkaraveitsla”, ein algoyst tuskan, har vit skulu bera hvør
av øðrum og náa mest møguligt. Adventstíðin skuldi verið fyrireikingartíð,
har vit skulu minna hvør annan á sannleikan, at Jesus gjørdist menniskja,
og vit skulu minnast, at tað barnið, sum ta ferðina varð føtt undir trongum
korum, skjótt kemur aftur sum konganna Kongur.
”Og orðið varð hold og tók búgv okkara millum, og vit skoðaðu dýrd
hansara, ...”. Men tað, sum er uppaftur størri, hann kom at frelsa fólk sítt
frá syndum teirra. Fyri at geva okkum frelsu.
Latið ongantíð ein gamlan jólamann fáa loyvi at troka burtur henda
sannleikan!
”Tidens Tegn”. Effie Campbell umsetti
Jólavónin
”Og eg sá nýggjan himmal og nýggja jørð, tí at hin fyrri himmalin og hin
fyrra jørðin vóru horvin, og havið var ikki longur til.” og ”Og eg hoyrdi
harða reyst frá hásætinum, sum segði: »Sí, tjaldbúð Guðs er hjá
menniskjunum, og hann skal búgva hjá teimum, og tey skulu vera fólk
hansara; og Guð sjálvur skal vera hjá teimum. Og hann skal turka hvørt
tár av eygum teirra, og deyðin skal ikki longur vera til, ikki heldur sorg,
ikki heldur skríggj, ikki heldur pínsla skal longur vera til; tí at hitt fyrra er
farið.« ”
Op.21,1 og 3-4
Tá ið eg sum barn hevði pakkað jólagávurnar upp, bíðaði eg altíð eftir
onkrum størri. Ikki fleiri gávum, men ”meiri” í eini djúpari og størri
merking. Eg kundi lata jólagávurnar liggja, toyggja meg út í vindeygað og
langtandi líta út yvir tað kavaklædda landslagið uttanfyri. Hvørjum
longdist mær eftir? Jesus var jú komin. Hvat meira kundi eg vænta og
vóna? Hví merkti eg henda løgna longsulin eftir einum fullkomnari jólum?
Víst var eg bert eitt barn, men á ein ella annan hátt hevði eg skilt, at jólini
hesumegin ævinleikan í veruleikanum ikki eru meiri enn eitt lyfti. Frelsarin
er komin, jú, men søgan er ikki úti enn. Friður valdar í hjørtum okkara;
men okkum leingist eftir, at friður eisini skal valda í heiminum. Hvørja
ferð vit hátíðarhalda fyrru komu hansara, staðfesta vit í veruleikanum
eisini, at nú er onnur koma hansara eitt ár nærri. Allir jólasálmar okkara
eru sum eitt afturljóð av tí himmalska sanginum, sum skal fylla allar
himnarúmdir, tá ið Gud ger allar lutir nýggjar. Hvør einasta jólagáva er
eisini eitt tekin, sum peikar okkum á størstu gávuna av øllum: Tað æviga
lívið. Hvørt smíl minnir okkum á ta gleði, sum bíðar okkum, tá ið vit um
ævir skulu sleppa at vera saman við okkara kæru.
Einglarnir yvir Betlehems fløtum boðaðu frá Jesu føðing, men ein dag fara
teir at boða frá afturkomu hansara. Login á jólaljósinum skal minna okkum
á tað ljósið, sum ”fólkasløgini ein dag skulu ganga í ... og kongar
jarðarinnar skulu koma inn í ... við síni dýrd.” Opb.21,24. Hvørji jól kunnu
vit hátíðarhalda, at nú er afturkoma hansara eitt ár nærri.
Maran ata(Harri vár kemur). Gleðilig jól. Tú komst til okkara, og tú fert at
koma aftur!
9.desember 2024
Jól í Korea
”Men søkið fyrst Guðs ríki og rættvísi hansara, so skal alt hetta verða
tykkum givið umframt. ”
Matt.6,33
W. F. Miller
Hin besti av øllum døgum nærkaðist, tá ið vit skuldu minnast og
hátíðarhalda Jesu
Kristi føðingardag. Øll vóru líka spent. Børnini á barnaheiminum vóru
ágrýtin eftir at læra sín part av jólaskránni.
Vit høvdu bílagt jólagávur og góðgæti saman við matvørum úr Seoul, 240
míl hiðani. Hetta var einasta stað, ið til bar at fáa tað – og tað við toki. Tað
gjørdu vit tríggjar vikur undan jólum, og ta fyrstu vikuna hendi einki. So
fóru starvsfólkini í tokinum í verkfall. Ein vika gekk, og ein afturat, og
jólaaftan nærkaðist. Eg súkklaði yvir á jarnbreytarstøðina, sum lá ein míl
frá heimi okkara í Milyang. Men einki tok hevði verið har, og heldur
ongar matvørur, jólagávur ella góðgæti. Eg súkklaði heim aftur. Kona
mín møtti mær á gáttini. Hon spurdi: ”Hevur einki tok verið?” – ”Nei,”
svaraði eg, ”og stjórin har visti ikki, nær eitt fór at koma.” –
”Hetta fer at verða eini ber jól,” segði kona mín. Vit høvdu næstan einki
í húsinum, eitt sløð av mjøli og rísi, tað var alt.
Eg royndi at líva hana upp og segði: ”Mín Gud hevur enn ongantíð
svikið okkum.” Men sjálvt meðan eg segði hetta, kendi eg meg tungan í
huga. So kom orð Harrans til mín: ”Men søkið fyrst Guds ríki og rættvísi
hansara, so skal alt hetta verða tykkum givið umframt.” (Matt. 6,33) Gud
segði ”alt hetta” – hvat fevnir tað um? Var hetta eisini galdandi fyri tað, vit
høvdu bílagt og bíðaðu so ágrýtin eftir. Vit skuldu hava hátíðarhaldið
saman við børnunum.
Dagin eftir, jólaaftansdag, fór eg tíðliga upp, langt áðrenn tað lýsti, og
súkklaði yvir til tokstøðina. Aftur fekk eg sama svar: ”Her hevur einki tok
verið, og eg veit ikki, nær nakað kemur.” – Eg fór undir at biðja: ”Gud,
hvat skulu vit gera?” Eg minti Hann á, at Hann hevði lovað at vera við
okkum alt til veraldar enda. Sólin dagaði í eystri. Kona mín kom aftur
ímóti mær. Eygu hennara vóru táravát. ”Hvat skulu vit gera? Hvat skulu
vit siga við børnini?”
Eg svaraði: ”Góða, Gud hevur enn ongantíð svikið okkum.” Vit fóru inn,
lósu í Guds orði og fullu á knæ. Vit áttu eingi orð – vit bara grótu. Meðan
vit lógu har, bankaði á dyrnar. Har stóð ein lítil koreanskur drongur við
einari kurv við eggjum.
Eg segði við konu mína: ”Gud hevur ikki svikið okkum – vit hava egg á
jólum.” Aftur fullu vit á knæ, hesa ferð fyri at takka Gudi fyri eggini. Aftur
var onkur, sum bankaði á dyrnar. Vit kvikaðu okkum út – trúgv okkara
vaks. Tað var ein ungur koreanari. Hann rætti okkum ein stóran pakka,
innballaður í avíspappír. Eg tók hann og legði hann á køksborðið, og tá ið
eg gjørdi tað, livdi okkurt innan í honum. Kvikliga læt eg pakkan upp –
hetta var ein stórur fiskur upp á 10 pund.
”Sært tú,” segði eg, ”Gud svíkur okkum ikki.” Og aftur máttu vit takka
Harranum. Meðan eg kruvdi fiskin, var onkur uttan fyri dyrnar, sum rópti
á japanskum. Eg hugdi út. Tað var politimeistarin.
Vit vóru í Korea undir hópdrápunum. Vit vórðu handtikin og hildu, at
hann var komin at handtaka okkum aftur, men so var ikki. Hann segði:
”Eg eri komin við einari gávu, av tí at eg veit, at tað er føðingardagurin
hjá tykkara Gudi. Eg eri nýliga sendur til hesa sóknina, og eg vil, at tit
skulu vita, at eg seti arbeiðið hjá tykkum trúboðarum høgt, og eg vil fegin
vera vinur við tykkum.”
Hann hevði ein koreanskan mann við sær, sum bar tríggjar kassar. Hann
spurdi, hvar hann skuldi seta teir. Eg bað hann seta teir inn í gongina. Eg
takkaði hjartaliga og fór eftir hamaranum og fór undir at lata kassarnar
upp. Mandarinir vóru í øllum køssunum. Vit vóru ovurkát av gleði og fylt
við tøkk til Harran. Hetta var tað reina luksus fyri tey smáu koreansku
børnini. Vit taldu tær. Har vóru 320 mandarinir. Tað var ríkiligt til øll
børnini og nakrar til okkum eisini.
Eg havi etið nógvar góðar jóladøgurðar, men ongantíð nakran betri enn
henda, sum var egg, fiskur og mandarinir
Mong ár eru farin síðani tá, men Gud hevur heldur ongantíð svikið
okkum síðani.
Gleðilig jól øll somul.
”Kirkeklokken” 1969. Effie Campbell umsetti.
JÓLINI VÓRU DÝR
”tí at tit vita, at tað ikki var við forgongiligum lutum, silvuri ella gulli, at tit
vórðu leyskeyptir frá tykkara fáfongdu atferð, sum tit høvdu tikið í arv frá
fedrunum, men við dýrmæta blóði Krists sum av einum lýtaleysum og
meinaleysum lambi, ”
1.Pæt.1,19-20
Jólini kostaðu Mariu og Jósefi tað, at tey í long tíðarskeið máttu umvera
hugnan í heimi sínum alla ta tíð, tey vóru í Egyptalandi, fyri at verja lívið
hjá lítla barninum.
Tað kostaði mammunum í og kring Betlehem smábørn síni, av tí at hin
ræðuligi Heródes drap tey.
Tað kostaði hirðunum teirra hvílu, tí teir noyddust at fara frá seyðunum til krubbuna.
Tað kostaði teimum fyrstu ápostlunum og øðrum kristnum jagstran og ofta
deyða.
Tað kostaði trúboðarunum ómetaliga nógva líðing og sakn at boða og
breiða út tann góða boðskapin.
Men meir enn alt hetta – tað kostaði Gudi Faðir einasta son sín – Hann
sendi Hann til jarðar at doyggja fyri syndug menniskju.
Tað kostaði Jesusi eitt lív í offuri og tænastu og ein harðan deyða á
krossinum, har Hann bar heimsins syndir.
ERU JÓLINI OV DÝR?
Tað eru tey, um tey bara merkja at geva og fáa gávur.
Tað eru tey, um tey bara merkja jólatræ og dekoratiónir.
Tað eru tey, um milliónir verða brúktar at hátíðarhalda tey.
Tað eru tey, um tey bara merkja nakrar frídagar.
JÓLINI ERU IKKI OV DÝR –
Um tey merkja vón heimsins!
Um tey merkja syndanna fyrigeving!
Um tey merkja frið millum menniskju!
Um tey gera menniskju før fyri at koma til Himmals!
Um vit hyggja at tí, sum Gud gav, og hvat ið Kristus gav, og hyggja vit so
at heimsins neyð, eru jólini tá nóg dýr hjá okkum?
”Kirkeklokken 1969.
Effie Campbell umsetti.
Ein jólasøga um eitt geyka-ur
”Biðið, so skal tykkum verða givið; leitið, so skulu tit finna; bankið uppá,
so skal verða latið upp fyri tykkum. Tí at hvør tann, ið biður, hann fær, og
tann, ið leitar, hann finnur, og tí, ið bankar uppá, skal verða latið upp fyri.”
Matt.7,7-8
Ein diakonissa og sjúkrasystir, sum arbeiðir á røktarheiminum í
Betaniahúsinum tætt við Solingen, upplivdu einaferð nakað serstakt:
Hon hugsaði nógv um øll tey, sum liðu neyð í hesum heimi, og tí hevði
hon í nógvar vikur undan jólum pakkað 24 pakkar. Alt stríðið at keypa,
pakka og senda hevði gjørt hana útlúgvaða; men kortini hevði tað fylt hana
við nøgdsemi og gleði.
Men enn var ein pakki, sum skuldi avstað. Hann skuldi til Póllands. Hon
hevði akkurát nóg mikið av pengum til hansara. Hon kom at hyggja upp á
tann tóma veggin, og tá kom hon at minnast eitt ynski, sum hon leingi
hevði havt, at keypa eitt geyka-ur. Tá ið samanum kom, mátti hon eisini
vera eitt sindur góð við seg sjálva! Hevði Bíblian ikki eina áminning til tey
kristnu at elska onnur sum sjálvan seg? Fýra og tjúgu pakkar var prógvið
um kærleika hennara til teirra, sum vóru næsti hennara, vinir hennara og
næstrafólk! Nú mundi tað vera í lagi eisini at vera eitt sindur góð við seg
sjálva!
Sum jólini nærkaðust, fekk hon ikki frið í sinnið. Fleiri ferðir hevði hon
ætlað sær at farið at hugt at geyka-urinum; men hvørja ferð hevði hon lagt
pengarnar aftur í pungin.
”Kanska tørvar hasum fólkunum í Póllandi ikki longur hjálp mína,” royndi
hon at siga við seg sjálva. Men so gjørdist tað brádliga greitt fyri henni, at
tankarnir bert vóru ein roynd at steðga góðu ætlanum hennara, og hon fór
og keypti fyri síðstu pengar sínar sovorðið, sum ikki fekst í Póllandi, og
skjótt var pakkin liðugur og sendur avstað.
Glað fór hon heim aftur at hvíla seg eftir ein langan túr oman á posthúsið.
Alt í einum ringdi onkur upp á dyrnar. Eitt sindur ivandi læt hon upp, og
har stóð postmaðurin við einum pakka til hennara. Hon dugdi als ikki at
hugsa sær, hvør ið hevði sent hann. Eftir at hava kýtt seg, eydnaðist tað
henni at stava seg ígjøgnum navnið á sendaranum. Og so mintist hon.
Hetta vóru nøkur fólk í Schwarzwald, sum hon hevði hitt nakað síðani, og
seinni hevði hon givið teimum kristiligan lesnað.
Tá ið hon hevði tikið tað brúna pappírið av og latið eskjuna upp, kundi hon
rópt hart av gleði. Í eskjuni lá eitt geyka-ur, eitt rættiligt geyka-ur úr
Schwarzwald!
Fólkini í Schwarzwald vildu fegin vísa sítt takksemi fyri tann kristiliga
lesnaðin, sum diakonissan hevði givið teimum. Ella var tað Gud sjálvur,
sum brúkti familjuna í Schwarzwald at pynta veggin og at lýsa upp í
lívinum hjá hesari trúgvandi diakonissuni? Kalla tað, hvat tú vilt, men
henda týska diakonissan er sjálv sannførd um, at Gud ikki bert lurtar eftir
teimum tigandi ynskjunum, vit hava í hjørtum okkara; men at hann eisini
talar til okkara, sjálvt gjøgnum eitt geykalát. Tí hvørja ferð geykurin letur
tímasløgini, minnir hann hana um, hvussu sigur á sjálvgóðsku og tí at vera
ringur eftir verðini kann føra til størstu gleði.
”Kirkeklokken” Effie Campbell umsetti
Eini Gleðiboð
”Og eingilin segði við teir: »Óttist ikki; tí sí, eg kunngeri tykkum eini stór
gleðiboð, sum skulu verða fyri alt fólkið. Tí at tykkum er í dag ein frelsari
føddur, sum er Harrin Kristus í Dávids staði!”
Luk.2,10-11
Longu frá fyrsta upphavi, tá ið Gud skapaði menniskjuna og blásti lívsanda
í hana, hevur Gud elskað skapning sín. Men tað var so skjótt, at djevulin
byrjaði at arbeiða ímóti Gudi fyri at fáa menniskju at venda sær frá Gudi,
gera móti boðum og forskriftum hansara.
Menniskjan fór at synda. Gud orkar ikki fyri synd. Hann hatar syndina,
men sjálvt um hann hatar syndina, so hatar hann ikki syndaran.
Tvørturímóti. Gud elskar syndaran.
Tá syndin hevði fingið slíkt vald á mannaættini, at Gud noyddist at lata
vatnflóðina miklu koma yvir jarðarríkið, fekk hann seg ikki til at útrudda
alt fólkið eirindaleyst. Hann vildi geva teimum ein møguleika til bjarging.
Hann læt Nóah byggja ørkina fyri at øll tey, sum hildu seg til tann eina
livandi Gud, skuldu verða bjargað. Aftan á syndaflóðina nørdist
menniskjan aftur á jørðini. Syndin fekk aftur valdið, so fólkið vendi Gudi
bakið. Gud sendi profetar sínar at ávara fólkið og biðja tey venda aftur til
tann livandi Gud, tí Hann elskaði menniskjuna við sama lag. Men skjótt
var tað Gudi greitt, at menniskjan var farin so langt út í synd, at bert EITT
kundi vera mannaættini til bjargingar. Gud mátti lata einkarson sín fara
niður á jørð, verða føddur, liva og doyggja sum menniskjusonur. Bert um
sonur Guds læt lív sítt, kundi blóð hansara vera loysigjald fyri alla
heimsins synd. Og so høgt elskaði Guð heimin, at hann gav son sín, hin
einborna higar niður til jarðar.
Tað vóru hesi gleðiboð, sum einglarnir boðaðu hina fyrstu jólanátt.
Heimsins Frelsari var føddur.
Nú eru 2000 ár gingin, síðan hetta hendi, men halda vit jól fyri at minnast
hesa Guds ómetaligu kærleiksgerð móti mannaættini?
Jesus Kristus varð føddur í einum fjósi hina fyrstu jólanátt á jørð. Hann læt
lív sítt á Golgata, men áðrenn hann gav upp andan, rópti hann: ”Tað er
fullgjørt”. Hvat var fullgjørt? Jú, frelsuverkið, sum hann var sendur at
útinna, var fullgjørt. Nú hevði hann við blóði sínum kvittað fyri alla
heimsins synd. Tí skal hvør tann, sum trýr á hann, ikki glatast, men hava
ævigt lív.
Jú, sanniliga, Gud elskar okkum enn sum fyrr, tí kunnu vit gleða okkum
yvir jólaboðskapin: ”Tí at tykkum er í dag ein frelsari føddur, sum er
Harrin Kristus í Dávids staði! ” Luk.2,11 og samfelt siga:
Nú, kæri Harri Jesus Krist,
kom fá hjá mær tær innivist,
her er mitt hjarta, set har búgv,
so tú ert mín í vón og trúgv.
J.Kass
”Tú hevur sigrað, Galilearin!”
”Tí at tykkum er í dag ein frelsari føddur, sum er Harrin Kristus í Dávids
staði! Og hetta skulu tit hava til merkis: Tit skulu finna eitt barn reivað og
liggjandi í eini krubbu.« ”
Luk.2,11-12
Ein av teimum rómversku keisarunum, sum var argastur inn á tey kristnu,
var Julian hin Fráfalni, ið var keisari í tíðarskeiðinum(361-363). Hann
kallaðist fyri ”hin fráfalni”, tí hann sum yngri hevði stuðlað kristindómin,
men tá hann bleiv keisari, hálsaði hann um og kom at vera heidningur
ístaðin.
Heiðinskapurin fekk góð gróðrarlíkindi, meðan Julian ráddi, og tey heidnu
fingu nógv framíhjárættindi, men kortini vóru tað bert heilt fá kristin, sum
sviku sína trúgv og fóru yvir til heiðinskapin.
Julian var næstan 32 ára gamal, tá ið hann doyði á einari herferð ímóti
persarunum í árinum 363. søgnin sigur, at áðrenn hann andaðist, rætti hann
hendurnar ímóti himli og rópti: ”Tú hevur sigrað, Galilearin!”
Til endans mátti Julian ásanna, at Jesus Kristus hevði sigrað, men hetta
hava mong onnur menniskju eisini verið noydd til at ásanna. Hvussu tey so
royndu at berjast ímóti Kristusi, so vunnu tey ikki endaligan sigur á
honum, men tey taptu. Hetta mátti mangur viðganga, ið hvussu so er, tá ið
lívsins tímaglas var um at renna út.
Í menniskjaeygum sær tað fátæksligt út, at eitt barn verður føtt í eini
krubbu – og fátæksligt var tað eisini; men hetta lítla barnið, tað sigraði!
Tað var nakað vanvirðisligt í tí at síggja ein mann hanga á einum krossi;
men maðurin á krossinum sigraði páskamorgun!
Jesus sigraði á djevlinum og tí illa – hann stríddi stríð sítt at enda, og hann
vann sigur.
Eisini vit kunnu sigra. - Um vit lata Jesus sleppa at ráða í lívi okkara, so
skulu vit sigra saman við honum.
Einglarnir søgdu hina fyrstu jólanátt úti á Betlehems fløtum: ”friður á jørð,
og í menniskjum góður tokki!«...” Luk.2,14 -
Ja, soleiðis ljóðaði heilsanin, men frið á jørð fáa vit ikki, uttan at Jesus
vinnur sigur í menniskjahjørtum. - Lat Jesus vinna sigur í tínum hjarta, ein
sigur, ið gevur tær frelsuna í lut, og tú ert við til at gera heilsanina um frið
á jørð til veruleika.
Í einum trúgvandi menniskjalívi verður altíð ein bardagi, men ein bardagi,
sum til endans vil føra ein sigur við sær, um ein er áhaldandi; og sigurin vil
geva einum ein himmalskan frið.
Soleiðis er lívið hjá tí kristna; spennandi, innihaldsríkt og gleðiligt.
Gud gevi, at hann, sum var borin í heim jólanátt í einum fjósi í Betlehem,
má vinna sigur í mínum og tínum lívi – tá er lívið vert at liva!
G.Z
Jólanna boðskapur
Chr. C. Svendsen, blaðstjóri
“Hvar er nýføddi jødakongurin?” Matt. 2,1-12 Hetta var spurningurin, sum
vísu menninir settu, tá ið teir komu til Jerusalems. Hvørji vóru hesi klóku
fólkini? Hildið hevur verið, at hetta vóru trý umboð fyri heidningafólkini.
Vit vita tað ikki við vissu, og um teir vóru tríggir ella fleiri, verður heldur
ikki sagt.
Helst eru hetta eftirkomarar hjá teimum jødum, sum 500 ár frammanundan
vórðu riknir út úr landi sínum av herum Nebukadnezars, tá ið Bábel hertók
landið, legði templið í oyði og herleiddi meginpartin av fólkinum.
Knapt hundrað ár seinni vendi ein lítil partur aftur og bygdi Jerusalem
uppaftur, men meginparturin varð verandi í Bábel, har teir sum frá leið
bygdu ein lærustovn fyri jødisku trúnni, ein stovn, sum fekk avgerandi
týdning fyri, hvussu jødafólkið mentist. Her vórðu skriftirnar gjølla
granskaðar, og har sum Guds orð verður granskað heilhugað og reiðiligt, er
møguleiki fyri opinbering.
Teir hava verið kunnugir við støðini í Gamla Testamenti, har sagt verður, at
ein kongur skuldi føðast, ein, sum skuldi bjarga fólkinum. Eitt av teimum
støðunum, sum teir óivað hava lisið, er 4. Mós. 24,17:
“Stjørna rennur upp av Jákupi, veldissproti (kongespir) rísur av Ísrael.”
Men tað munnu helst vera fleiri onnur brot í Skriftini, sum hava givið
teimum íblástur. Og tá ið tíðin var komin, at hesar søguligu hendingar
skuldu ganga út, virkaði Heilagi Andin millum hesar skriftgranskarar. Ein
dagin sóu teir hesa óvanligu stjørnuna, og hesir lærdu menn hava skift orð
um hetta fyribrigdið. Ein lítil sendinevnd varð vald at fara til Jerusalems.
Teir fingu gávur við til nýggja kongin og fóru avstað, fram við Evfratánni,
gjøgnum oyðimarkarlendið og norðanífrá komu teir inn í landið, fram við
Megiddo-skarðinum og víðari til Jerusalems.
Hvussu leingi vóru teir ávegis? Minst einar tvær vikur. Trúgvin og vónin
bóru teir fram. Í Jerusalem fóru teir beinanveg at spyrja eftir nýfødda
konginum. Men fólk í býnum vistu einki. Vísmenninir søgdu, at teir høvdu
sæð stjørnu hansara í Eysturlondum, og nú vóru teir komnir henda langa
veg at tilbiðja henda framúrskarandi persónin. Tá ið Heródes kongur
hoyrdi, hví hesir fremmandamenninir vóru komnir til Jerusalems, gjørdist
hann ræðslusligin. Men hann sópaði ikki alt av borðinum sum tvætl, tí tær
gomlu skriftirnar høvdu stóra ávirkan í tí jødiska fólkinum. Hann kallaði
teir skriftlærdu í býnum til sín og setti teimum spurningin: “Hvar eigur
Kristus at verða føddur? Hvat stendur skrivað?”
Hesir skriftlærdu menn góvu kongi eitt greitt svar: “Í Betlehem - tí
profeturin skrivar: Tú Betlehem, Judalands, als ikki ert tú minst millum
høvdinga í Juda; tí at frá tær skal koma ein høvdingi, ið skal verða hirði
fyri fólki mínum Ísrael.” Tá ið Heródes hoyrdi tað, sendi hann í loyndum
boð eftir vísmonnunum og fregnaðist um, nær teir fyrstu ferð høvdu sæð
stjørnuna. Hann mundi halda, at hann harvið fekk roknað út, hvussu
gamalt barnið var nú.
Hann bað vísmenninar finna barnið og koma aftur og siga sær, hvar ið
hesin kongur var, tí hann vildi eisini fegin koma og tilbiðja hann. Men
hann leyg, hann hevði svik í huga. Hann hevði duldar ætlanir. Heródes
trúði eftir øllum at døma orðum profetsins; men hann gjørdi skeivar
niðurstøður. Hjarta hansara var ikki rætt mótvegis Gudi. Tað er ikki nóg
mikið at vita um Guds orð. Hjartað skal stillast á sannleikan. Tá ið
vísmenninir aftur komu út í tún, máttu teir ásanna, at har spurdist einki
burturúr. Og teir høvdu ongan at leiðbeina seg. Men tá sóu teir brádliga
stjørnuna, sum teir einaferð høvdu sæð í Eysturlondum, og teir vórðu heilt
avbera glaðir.
Hesir menn vildu finna Jesus, sum er vegurin, sannleikin og lívið. Og teir
funnu hann. Stjørnan gekk undan og vísti teimum veg. Her kunnu vit læra
nakað týdningarmikið. Um tú fylgir tí ljósi, tú hevur, verður tú førdur
víðari eftir tí rætta vegnum, sjálvt um tú kemur til eitt stað, har alt tykist
vónleyst. Tað er Jesus, sum er svarið í lívi tínum.
Teir funnu fram til húsini, har barnið var. Teir bóru tí gávur sínar, og teir
tilbóðu kongin.
Síðani skuldu teir venda aftur og geva Heródesi boð. Men hesir menn vóru
kenslusamir í andanum - tað var tí, teir vóru vísir. Gud kundi ávara teir, so
at teir ikki leitaðu Heródes upp, og teir fóru beinanvegin aftur til land sítt.
- - -
Jesus er kongurin. Fyri føðing hansara segði ein eingil við móður hansara:
“Navn hansara skalt tú kalla Jesus. Hann skal verða stórur og verða
kallaður sonur hins hægsta, og Gud Harrin skal geva honum hásæti
Dávids, faðirs hansara; og hann skal verða kongur yvir ætt Jákups allar
ævir, og á kongadømi hansara skal eingin endi verða.” Luk. 1,31-33.
Í kristna kirkjuliðinum hava vit lagt dent á, at Jesus bøtti fyri okkara syndir
við blóði sínum. Og hetta er ein týdningarmikil sannleiki. Hetta er byrjanin
í evangeliinum, gleðiboðskapinum. Men vit mugu ikki gloyma endan. Vit
skulu minnast, at hann er kongur. Hann kemur aftur at seta seg í hásæti sítt
í Jerusalem. Hann kallaði Jerusalem “veldisdrottins staður”, danska
Bíblian sigur: “Den store konges by”. Tað var tað, sum einaferð byrjaði í
Betlehem. “Kirkeklokken”. E. Campbell umsetti.
Tað einasta, eg ynski mær til jóla
”Um vit játta syndum okkara, tá er hann trúfastur og rættvísur, so at hann
fyrigevur okkum syndirnar og reinsar okkum frá allari órættvísi. ”
1.Jóh.1,9
Um vit viðganga, at vit hava syndað, kunnu vit koma til Frelsara okkara og
fáa fyrigevingar-gávuna.
C. S. Lewis skrivaði: “At fáa fyrigeving frá Jesusi er sum at fáa handað eitt
videoband við øllum lívi tínum á, har alt er strikað út, slettað av bandinum.
Ótrúliga undurfult! Síðani koma vit inn í eitt persónligt samband til Hann
og fáa til gávu Anda Hansara.”
Tað er ein verulig jólagáva. Men sum við øllum øðrum jólagávum, mugu
vit vera villig at taka ímóti henni og lata hana upp.
Vilt tú geva Honum hjarta títt hesi jólini? Vilt tú eins og teir tríggir vísu
menninir:
* Bera myrru – syndir tínar verða lagdar aftur um bak
* Bera roykilsi – við tað at tú kemur inn í eitt persónligt álitssamband við
Hann
* Bera gull – við tað at tú gevur Honum tað besta, tú hevur. Teg sjálvan.
Um tú ynskir at taka ímóti Honum, bið so hesa bøn:
Takk, Jesus, at tú fórt úr Himli og kom til okkara verð sum eitt lítið barn.
Takk fyri alt tað, sum tú fegin vilt geva mær í hesum lívi. Takk, av tí at tú
doyði fyri syndir mínar. Eg veit, at eg eri ein syndari, og eg eri ómetaliga
ólukkuligur um tað. Fyrigev mær, Harri. Kom við Anda tínum inn í lív
mítt. Hjálp mær frá hesi løtu at vísa, at eg hoyri tær til og vil fylgja tær.
Amen!
EC umsetti
GUDS JÓLAGÁVA TIL TÍN
Tá ið vit jólaaftan fara í eina fullsetta kirkju og hoyra hesi vøkru orðini úr
Luk. 2,1- 11, verða vit øll ávirkað. Teksturin er um Mariu, føðingina,
krubbuna í fjósinum, hirðarnar og einglarnar, teir, sum bera tey stóru
tíðindini:
”Men tað hendi í teimum døgum, at tað komu boð frá Augustusi keisara
um, at allur heimurin skuldi verða skrivaður í manntal. (Hetta fyrsta
manntalið var, meðan Kvirinius var landshøvdingi í Sýriulandi). Og øll
fóru at verða skrivað, hvør í ættarbygd sína. Men eisini Jósef fór úr
Galileu, úr bygdini Nasaret, niðan til Júdeu, til Dávids bygd, sum eitur
Betlehem, tí at hann var slektaður av Dávids húsi og ætt, at verða
skrivaður, saman við Mariu, trúlovaðu festarmoy síni, sum var við barn.
Men tað hendi, meðan tey vóru har, at tíðin kom, at hon skuldi eiga barn.
Og hon átti son sín, hin fyrstafødda, og hon reivaði hann og legði hann í
eina krubbu, tí at ikki var rúm fyri teimum í tilhaldshúsinum. Og tað vóru
hirðar har í sama bygdarlaginum, sum lógu úti á markini um náttina og
goymdu at seyðafylgjum sínum. Og sí, eingil Harrans stóð hjá teimum, og
dýrd Harrans ljómaði rundan um teir, og teir vórðu ógvuliga óttafullir. Og
eingilin segði við teir: »Óttist ikki; tí sí, eg kunngeri tykkum eini stór
gleðiboð, sum skulu verða fyri alt fólkið. Tí at tykkum er í dag ein frelsari
føddur, sum er Harrin Kristus í Dávids staði! Og hetta skulu tit hava til
merkis: Tit skulu finna eitt barn reivað og liggjandi í eini krubbu.« Og í
somu stund var hjá einglinum ein fjøld av himmalskum herskarum, sum
lovaðu Guði og søgdu: »Heiður veri Guði í hægsta himli, [og friður á jørð,
og í menniskjum góður tokki!«]” Luk.2-1-14
Hetta er so vakurt, so stórt, so reint og guddómligt. Tað hevur allar tættir í
sær, sum vísa Guds kærleika til okkum menniskju, og tað stóra er, at øll
eru roknað uppí. Gud ger ikki mannamun. Øll eru við, Gud hevur tokka í
okkum menniskjum.
Tí er jólasiðvenjan og okkara kristni mentanararvur so týdningarmikil.
Hann peikar á okkara røtur og vísir vegin inn í ævinleikan. Tá ið eitt
samfelag verður avkristnað og verðsliggjørt, missa vit virðingina fyri Gudi
og síðani virðingina fyri natúruni og medmenniskjum, skapt í Guds mynd.
Tá fáa vit eitt kalt samfelag, har eingin leggur í næsta sín. Tá verður tað eg
og mítt, sum telur.
Eg takki Gudi, at eg eri føddur í einum landi, har eg havi hoyrt evangeliið
frá barni av. Takk fyri mammu og pápa, mínar ommur og abbar. Ikki minst,
túsund takk fyri, at eg slapp at møta Jesusbarninum í krubbuni, og uppaftur
størri er tað at hava tikið ímóti tí upprisna Frelsaranum, Jesusi Kristi.
Nú á jólum síggja vit ljósini úr teimum túsund heimunum har niðri í
býnum, og eg hugsi: Eg vóni, at øll fáa ein signaðan jólaaftan, og at tey
fara at møta tí upprisna Jesusi Kristi. Jólini eru ein gleðishátíð, og tá skulu
vit gloyma tað, sum er keðiligt og ónt. Sum tað stendur í Neh. 8,10: ”Og
hann segði við teir: ”Farið nú og fáið tykkum feitar krásir at eta og søtt vín
at drekka og latið burturav til teirra, sum einki hava, tí at hesin dagur er
halgaður Harra várum; verið nú ikki stúrnir, tí at gleðin í Harranum er
styrki tykkara.”
Sjálvandi eru jólini ein sár og viðbrekin tíð hjá teimum, sum hava upplivað
sorg í farna ella í farnu árunum. Kanska hava tey mist ein av sínum kæru,
ella hava verið úti fyri ymsum royndum, eitt nú sjúku, hjúnaskilnaði,
arbeiðsloysi ella húsagangi. Uttan mun til hvat, ger sum Skriftin sigur.
Gleð teg um Jesus, sum kom at frelsa okkum. Minst til, at gleðin í
Harranum skuggar yvir alla sorg og allar royndir. Minst til, at gleðin í
Harranum er tín styrki.
So er bara eftir at siga: Eini vælsignaði, góð jól. Minst til, tú ert taldur
uppí. Effie Campbell umsetti.
1.sunnudagur í advent
1.desember 2024
Ljósið er upprunnið
”»Sebulons land og land Naftalis fram við vatninum, landið hinumegin
Jórdan, Galilea heidninganna, fólkið, ið sat í myrkri, hevur sæð eitt stórt
ljós, og teimum, ið sótu í landi og skugga deyðans, er ljós upp runnið.« ”
Matt.4,15-16
So var adventin einaferð aftur og vitjaði okkum. - Adventsljósini verða
tendrað, og nógvastaðni lýsa eisini adventskransarnir í myrkrinum. Vit
hava nú rokkið fram til myrkastu tíð, har hvør dagur er myrkari enn annar,
ja tá ið dimmviðrað er, er dagurin lítið meir enn lýsing og skýming, og ljós
sæst í nógvum húsum allan dagin.
Soleiðis var støðan einaferð í søgu Ísraels; tað var einans myrkur; ein long,
long skýming, og tað tóktist, sum tað ongantíð fór at bera móti degi. Og
har gekk fólkið í myrkrinum og bardist við mistreysti sítt; líkt var til, at tað
ongantíð fór at bera móti degi; hin myrka náttin fór einans at koma nærri
og nærri, til hon at enda fór at køva alla lívsvón í sínum kalda og køvandi
favntaki.
Men tá ið myrkast sá út, kom ljósið; tá tendraði Harrin sjálvur sítt bjarta
ljós í erva.
Sebulons land og Naftalis land, ið so sáran høvdu gingið og longst eftir
ljósinum, fingu at síggja ljósið. Alt Galileuland og alt Judeuland fingu at
síggja; ja, sjálvt hitt illa umtókta Samariuland fekk at síggja hitt bjarta
ljósið. Og hvør skuldi trúð tí? Sjálvt til eysturlanda sást glæman av
ljósinum, og hon var so bjørt, at eisini teir reistust og fóru tann langa veg at
fagna ljósinum, ið komið var í heimin.
Nú skína adventsljós okkara bjørt. Tey bera eini boð. Tey bera boð til tín,
ið helt, at tað ongantíð aftur fór at degna. Nú er fagur dagur í hondum,
ljósur dagur!
Og tú, sum situr í syndamyrkrinum og togar í leinkjurnar,
syndaleinkjurnar, fyri at slíta tær; tú, sum altíð vart noyddur at gevast.
Adventsljósini, ið tendrað eru, hava eisini eini boð til tín. Tað eru boð um,
hvussu drottur okkara, tann mikli Harri Kristus, fer inn í borgina hjá hinum
sterka og loysir fangarnar úr hondum teirra; hann kallar seg tann sterkara,
tí kann hann gera tað.
Lít tú tí glaður at adventsljósunum, tey hava stór og góð tíðindi at bera.
Gævi, Harrin vildi givið okkum hoyrandi oyru og síggjandi eygu, at vit øll
kundu fata tíðindini, adventsljósini hava at bera okkum!
Chr. Høj